Panik Atak Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Online Terapiyle Tedavisi Var mı?

Panik atak, aniden ortaya çıkan yoğun korku veya sıkıntı nöbetleridir. Kalp çarpıntısı, nefes darlığı, terleme, titreme gibi bedensel belirtilerle birlikte “ölüyorum”, “kontrolümü kaybediyorum” gibi düşüncelerle seyredebilir. Toplumda oldukça yaygın olan panik atak, doğru bir psikoterapi desteği ile yönetilebilir ve büyük ölçüde iyileştirilebilir. Bu yazıda, panik atak hakkında sıkça sorulan sorulara bilimsel temelli yanıtlar verecek, özellikle online terapi yöntemlerinin etkinliğini ele alacağız.

Panik Atak Neden Olur?

Panik atak, tek bir nedene bağlı değildir. Psikobiyolojik, çevresel ve öğrenilmiş etkenlerin birleşimiyle ortaya çıkabilir.

• Biyolojik etkenler: Beyindeki bazı nörokimyasal dengesizlikler (örneğin serotonin ve norepinefrin düzeyleri) panik atak riskini artırabilir.

• Genetik yatkınlık: Aile öyküsünde panik bozukluk olan bireylerde risk daha yüksektir.

• Travmalar ve stres: Erken çocukluk travmaları, kayıp, ayrılık gibi yaşam olayları panik atağa zemin hazırlayabilir.

• Davranışçı kuramlar: Kişi beden duyumlarını felaketleştirerek panik atak döngüsünü sürdürebilir. Örneğin kalp çarpıntısını “kalp krizi geçiriyorum” şeklinde yorumlayabilir.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik atak esnasında sıklıkla yaşanan duygu ve duyumlar bunlar olsa da terapisi ve tedavisi mümkündür.

DSM tanı kriterlerine göre panik atakta aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Kalp çarpıntısı veya kalbin hızlı atması

• Terleme

• Titreme veya sarsılma

• Nefes darlığı ya da boğuluyor gibi hissetme

• Göğüs ağrısı veya sıkışma

• Mide bulantısı veya karın ağrısı

• Baş dönmesi, bayılacak gibi hissetme

• Gerçek dışılık hissi (derealizasyon)

• Kontrolünü kaybetme veya çıldırma korkusu

• Ölüm korkusu

• Uyuşma veya karıncalanma

• Üşüme veya ateş basması

Panik Atak ve Panik Bozukluk Aynı Şey midir?

Hayır. Panik atak, tek başına bir tanı değildir. Ancak tekrar eden ve beklenmedik panik ataklar yaşanıyorsa, kişi bu atakların tekrar etmesiyle ilgili sürekli bir kaygı taşıyorsa ve davranışlarında kaçınma gibi değişiklikler gelişmişse bu durumda panik bozukluk tanısından söz edilebilir.

Panik Atak Ne Kadar Sürer?

Panik atak genellikle 10-30 dakika içinde zirveye ulaşır ve sonrasında yavaş yavaş geçer. Nadir durumlarda 1 saate kadar sürebilir. Atak geçse bile kişi gün boyu gergin, huzursuz veya “yeniden olur mu?” endişesiyle tetikte kalabilir.

Panik Atak Geçer mi?

Evet, doğru psikolojik destekle panik atak belirtileri büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve EMDR terapisi, panik bozuklukta etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış terapi yöntemlerindendir. Tedavi sürecinde kişi bedensel duyumlarıyla baş etmeyi öğrenir, felaketleştirme eğilimleri azaltılır ve güvenli alan hissi yeniden inşa edilir.

Online Terapi ile Panik Atak Tedavisi Mümkün mü?

Kesinlikle evet. Araştırmalar, online psikoterapilerin yüz yüze terapiler kadar etkili olabileceğini göstermektedir. Özellikle panik atak yaşayan bireyler için online terapi:

• Güvenli bir ortamda terapi alma imkanı sunar,

• Kaçınma davranışlarını azaltarak tedaviye erişimi kolaylaştırır,

• Kendi evinde, rahat bir alanda psikolojik destek almayı sağlar.

Panik Atakla Başa Çıkmak İçin Ne Yapılabilir?

Terapiden bağımsız olarak bireyin kendine yardımcı olabileceği bazı yöntemler şunlardır:

• Nefes egzersizleri: Derin ve yavaş nefes alıp vermek panik atağın şiddetini azaltabilir.

• Zeminleme teknikleri: Beş duyu ile “şu an burada” olduğunuzu fark ettiren teknikler (örneğin etrafınızdaki 5 nesneyi saymak).

• Düzenli egzersiz ve uyku: Bedensel sağlığı korumak, kaygı düzeyini düzenlemeye yardımcı olur.

• Kafein ve uyarıcılardan uzak durmak: Çay, kahve, enerji içecekleri panik belirtilerini tetikleyebilir.

Unutmayın: Bu öneriler destekleyicidir, ancak tek başına yeterli değildir. Panik atağın altında yatan psikolojik kökenleri ele almak için profesyonel bir destek gereklidir.

Psikolojik Destek Almak İstiyorum, Ne Yapmalıyım?

Panik atak, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Ancak doğru terapiyle bu döngü kırılabilir. Online terapi süreci, hem esnek hem de erişilebilir bir çözüm sunar.

Bu alanda çalışan uzmanlar, panik atak, kaygı bozuklukları, travmalar gibi konularda yüz yüze ve online terapi hizmeti sunarlar. Özellikle panik atak yaşayan danışanlarla çalışırken Bilişsel Davranışçı Terapi, EMDR ve diğer kanıta dayalı yaklaşımlar kullanılmaktadır.